yaratmak – dertli sözlük
yoktan var etmek. sadece allah'a mahsustur, her yerde kullanmasak diyorum, kimse ya da hiçbir şey yoktan var etmiyor.
sanatçılara yakıştırılmasına rağmen onların beceremediği beceremeyeceği çünkü bir üst tanımda da zikredildiği üzere allah'a mahsus olan bir fiil. örneğin bir şair bir bir şiirini yazarken yoktan var etmemiştir. ya da bir romancı bir karakter çizerken onu yoktan var etmemiştir. bu gibi önermeler sunulunca eğer o sanatcı o şiiri yazmasaydı veya karakteri çizmeseydi aynısı nerde olacaktı diyorsa bilmeli ki o bir sanat eseri sanatçısının bilgisinden, birikiminden, görgüsünden, kültüründen, izlenimlerinden, tecrübesinden, becerisinden etkilenip meydana gelmektedir. sanatçı bunların çoğunda atıl durumdadır. allah'ı bilmeyen adam işte böyle abuk-subuk konuşur.
meselenin sanatsal tehlikeleri de yani sanatta yaratmaya yeltenen adamın hali de güzel bir biçimde necip fazılın bir adam yaratmak adlı eserinde yansıtılmış. belki de bugün denge bozukluğu gösterdiği düşünülen yazar ve şairler bunun sıkıntısını çekmekteler. fakat bilinmeli ki ıstırabın bile bir ahlakı var.