kuranda vaz edilen şeriat – dertli sözlük
kuranda vaz edilen şeriat:sarihen, zımnen, işareten, teşbihen ve daha çok makamatta zikredilen şeriattır (şeriat kelimesi metin içinde kanun diye de zikredilecek).yine bu makamlarda şekil itibariyle teşaub eder. 1- bizzat kanunun tam metnini ve halini ortaya koyar. kuran tüm şeriatı kendi koyar ve izah eder.2- kanunun ana metnini ortaya koyup füruatında bazı vekilleri tevkil eder: bu vekiller akıl, kalb, ruh gibi meleke-i insaniyye, nübüvvet, velayet, risalet, vakıat, peygamber, ulema, fukaha ilaahirdir..3-kanundan haber verir, tasrihatını da yukarıda zikredilen vekillere tevkil eder, ancak haber verdiği kanunu istilzam eder. yani benim şöyle bir kanunum vardır der, ne tarif eder, ne mahiyetinden haber vermez. ama vekillerine tam istediği şekilde tarif ettirir.4-kanunu işaret eder, vekillerin elinde de metin taaddud eder, böylece her şubeden bir kanun çıkar, tebaiyet eden olduğu gibi taabbud edende olur. yani işari manayla şöyle birşeyde güzel olur der, güzellik fehimlere göre taaddüd edeceğinden her hal ve vaziyete uygun şeriatların tevlidine yol açar.5-kanun yetkisi verir, ortada ne işar veya ne de haber verilen bir metin vardır, ne de istilzam edilen bir netice. vekil hakim gibi olur. vekil kanundan haber verir, metnini yazar, tafsilatını dahi tarif eder.her bir maddeyi açmak murad ediyorum, herhalde zamana mebnidir, şimdilik mukaddime oldu.