genelleme yapmak – dertli sözlük
içinde bulunduğumuz şu günde oldukça sık rastladığımız durum.
(bkz:[entry]34060[/entry])
(bkz:[entry]34059[/entry])
örnekler çoğaltılabilir.
"hayır ne alıp veremiyorlar onu merak ediyorum. bunu yazdın diye bütün erkekler 'aa çok yanlış yapıyoruz düzelmemiz lazım' mı diyecek. sıkıntı nedir yani, allah bizi doğru yoldan ayırmasın." şeklinde düşünmeye sevk eden durumdur aynı zamanda.
bilgisizlik alameti, insan yabancı olunca bazı şeylere bir takım eksik bilgilerle genellemeler yapabiliyor.
günlük konuşma dilimizdeki ifadelerin büyük çoğunluğunu oluşturan hüküm/yargı biçimi. genellikle her söylediğimiz cümle arkasından istisna cümlesi kuramayacağımıza göre söylediğimiz şeylerin elbette istisnaları olduğunu muhatabımızın bildiğini var sayarız, muhatabımız da bizi öyle var sayar. sağlıklı bir iletişimde bunlar normaldir. ancak genellemeler çoğunlukla olan şeyler hakkında (eğer gerçekten çoğunluktaysa) kullanılmalıdır. mesela bir turiste '' türk insanı çayı sever '' gibi bir ifade kullandığımızı varsayalım. bu ifadeyi kullanan da dinleyen de bilir ki elbette çayı sevmeyen türk insanı da vardır ama çoğunluk profili kastedilmektedir. bu turist bizi espresso içerken görse ve dese '' ya bu türkler de amma espresso içiyorsunuz '' hata olur. çünkü çoğunluk profili öyle olmadığı için bu cümle günlük konuşma dili mantığında da kabul görmez. genellemelere itirazı bu noktada yapmak lazım. ama yine de genellemelerden bıkmış arkadaşlarımız varsa onlara mümkün mertebe insanlarla iletişim halinde olmamalarını tavsiye edebiliriz ancak.