iki olumsuzdan bir olumlu anlam çıkarma – dertli sözlük
cümleye olumsuz anlam katan iki unsurun bulunması ile cümlenin mana itibari ile olumlu hale gelmesi. olumsuz bir isim, fiil ya da soru cümlesine ''değil'' edatı da eklenmek suretiyle elde edilebilen bir yapıdır. örneğin; ''dertli sözlüğü sevmiyor değilim'' gibi. bu anlama güç katmak,anlatımı çarpıcı hale getirmek için başvurulan bir yoldur. arapça'da ''leyse'' ile yapılır. belagat açısından eşsiz olan kur'an-i kerim'in anlatımında güzellik ve farklılık sağlayan yönlerden sadece bi tanesidir. bu konu kur'an-i kerim'den hüküm çıkarırken veya ayetlere mana verirken çok büyük önem arz eder. (*)