fransızca'da temizlik anlamına gelen“toilette” kelimesinden gelir.(*) ayrıca türkçe'de en çok eş anlamlısı olan kelimedir. abdesthane, ayakyolu,yüznumara, hacet yeri, hela, kenef, memişhane, kademhane gibi. kelimeler milletler hakkında ip uçları verir. bazen bir gelişmenin o toplumda kendini göstermesinden ötürü kelimeler türerken bazen de bu örnekte olduğu gibi bir konudaki gelişmeye muhtaçlıktan ötürü önce kavramın türediğini görürüz.(*)
(bkz:wc)
belki biraz garip ama mustafa kutlu'nun yazdığı tahir sami bey'in özel hayatı kitabını okuduktan sonra tuvaletlere olan bakışımda bir değişim oldu. günümüz mimarlarına olan memnuniyetsizliğim, yaptıklarını beğenmemezliğim de zaten vardı, daha da arttı. kitapta geçen mekan, osmanlı'dan kalma metruk bir medrese. fakat devlet dairesi olarak kullanılıyor. küçük bir yerde de tuvaletinden bahsediliyordu. kitap yanımda olmadığından kelimesi kelimesine söyleyemem ama ''ecdat nasıl yapmış, yayla mübarek!'' diyordu. yayla gibi... bir tuvalet... yayla kokusu... mimarideki kaliteli havalandırmalardan kaynaklı bir ferahlık. -i̇nsanın ciğerlerini mahfeden- ferahlık, bahar kokusu gibi kandırmacalarla sunulmaya çalışılan spreylerden ayrı bir dünyada kurulmuş medrese mimarisinin güzel bir parçası. onca teknolojiye, imkana rağmen bugün erişemediğimiz konfor. bir tuvalet konusunda bile çözüme ulaştıramıyor insanları...
